VERZORGEN EN OPBAREN

De laatste zorg

Wanneer iemand overlijdt moet diegene verzorgd worden zodat er opgebaard kan worden. Dit is altijd het eerste waar mijn aandacht naar uitgaat. Natuurlijk mag je dit als nabestaande/familie geheel zelf doen of uit laten voeren door de verzorgende of verpleegkundige die al langere tijd voor de overledene heeft gezorgd. Wanneer ik/wij dit uitvoeren komen wij altijd met 2 personen. Uiteraard is het mogelijk om hier als nabestaande bij te zijn of mee te helpen met de laatste zorg. 

Wanneer wij de laatste verzorging uitvoeren, wassen we de overledene en zullen we de gewenste kleding aantrekken. De ogen en de mond zullen we sluiten en indien nodig scheren we het gezicht. We brengen de haren in model en verzorgen de eventuele make-up. 

Voor de nabestaanden geeft het veel rust als de overledene goed verzorgd is. Vooral wanneer de overledene een lang ziekbed heeft doorgemaakt en veel geleden heeft, kan het zijn dat hij of zij er anders uitziet dan hoe de nabestaanden zich hem of haar herinneren. Wij verzorgen de overledene zo dat deze persoon er weer zo veel mogelijk als zichzelf uitziet en dat maakt dat dit misschien wel het meest bijzondere is aan ons werk.

Meehelpen door de familie

Het kan van grote toegevoegde waarde kan zijn als de familie zelf kan meehelpen met de verzorging. Hier is altijd ruimte voor. Het kan zijn dat je met alles mee wilt helpen, maar het kan ook zijn dat je bijvoorbeeld alleen de sokken aan wilt trekken. Het is ook mogelijk dat je alleen toekijkt, zelfs dat kan heel fijn zijn. Wij leggen altijd stapje voor stapje uit wat we gaan doen. Het kan een goed gevoel geven, zeker wanneer je iemand tot het laatst toe zelf (intensief) hebt verzorgd, om ook dat ‘laatste stukje’ mee te helpen. Maar: niets hoeft, alles mag! 

Opbaren

Hoe degene die is overleden wordt opgebaard is een keuze van de familie. Zo kan iemand thuis of in het verpleegtehuis, op bed worden opgebaard. Maar opbaring in de kist is ook mogelijk. Wanneer thuis opbaren niet mogelijk is, kan er gebruik gemaakt worden van een een 24 uurs opbaarkamer. Wanneer er in een rouwcentrum wordt opgebaard, zullen er afspraken met het rouwcentrum gemaakt moeten worden voor rouwbezoek.

Opgebaard worden op een koelplaat of kistkoeling

Een van de opties is opbaren op een koelplaat. De koelplaat wordt onder de overledene gelegd en zodanig koud gemaakt dat deze het hele lichaam verkoeld. De koelplaat is nodig om de natuurlijke lichaamsprocessen na overlijden te vertragen. Daardoor kan de overledene nog een aantal dagen in goede conditie blijven. Het heeft onze voorkeur om de koelplaat in een bed te leggen. Het bed zorgt voor een vertrouwde en zachte aanblik. Je kunt er ook voor kiezen om de overledene meteen in de kist op te baren of eventueel op een baarplank. We overleggen altijd samen wat het beste bij je past. 

De tweede optie is een kistkoeling. Hierbij wordt de koeling in de kist geplaatst. Op de kist wordt een glazen plaat gelegd om de kist zo goed mogelijk af te sluiten en de temperatuur, binnen in de kist, zo ver mogelijk naar beneden te brengen. 

Een andere optie is licht balsemen

De andere mogelijkheid van verzorgen en opbaren wordt in de volksmond licht balsemen genoemd, de officiële naam is thanatopraxie. Bij licht balsemen wordt een conserverende vloeistof in het lichaam gebracht welke de natuurlijke lichaamsprocessen na overlijden vertragen met zo’n 7 tot 10 dagen. Vanwege de inwendige werking van de vloeistof is het lichaam dan bestand tegen warmere temperaturen. Het lichaam wordt bovendien niet zo koud als wanneer deze op de koelplaat is gelegd en neemt de temperatuur van de omgeving aan. Een ander voordeel is dat over het algemeen de lichaamskleur beter behouden blijft. Verder hoeft het lichaam niet vlak te liggen (bij een koelplaat wel omdat het lichaam contact moet maken met de koelplaat) en kan het lichaam dus beter in een natuurlijke houding worden gelegd, bijvoorbeeld met het bovenlichaam wat omhoog. Veel mensen vinden bovendien de stilte prettig, oftewel dat er geen koelmotor is die ronkt en af en toe aan- en afslaat.